Konopie w polskiej nauce (cz. 1)

Seria „Konopie w polskiej nauce” stanowi przegląd prac polskich autorów, które w jakikolwiek sposób nawiązują do konopi. W tej części prezentuję wybrane artykuły w języku polskim, które ukazały się dotychczas w 2021 roku.

• Badacze z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie przywołują na łamach „Medycyny Weterynaryjnej”^[1]Paulina Leśniak i inni, Causes of poisoning in companion animals in Europe, „Medycyna Weterynaryjna”, 77 (03), 2021, s. 127–131, DOI: 10.21521/mw.6507 [dostęp 2021-02-21]. włoską pracę, która ukazała się w „Archivio Veterinario Italiano” w 2004 roku. Według autorów Epidemiologia degli avvelenamenti degli animali domestici in Italia anni 2000-2002: casistica del centro antiveleni di Milano jedną z przyczyn zatruć u zwierząt domowych było przypadkowe spożycie konopi. Nieznajomość języka włoskiego sprawia, że nie jestem w stanie podjąć próby weryfikacji tych informacji. Należy zaznaczyć, że skuteczne podanie kannabinoidów drogą doustną powinno być poprzedzone dekarboksylacją ^[Wikipedia]. W praktyce przybiera ona postać np. przygotowania masła konopnego, dlatego nie wykluczam, że opisane przypadki mogły dotyczyć np. zjedzenia wypieków. Dlatego też doniesienia o odurzeniu spowodowanym zjedzeniem jointa z marihuaną można uznać za niewiarygodne. Od siebie dodam, że można wytłumaczyć to efektem placebo.
• Grażyna Korbecka-Glinka, Maria Wiśniewska-Wrona i Ewa Kopania na łamach „Polimerów”^[2]Grażyna Korbecka-Glinka, Maria Wiśniewska-Wrona, Ewa Kopania, The use of natural polymers for treatments enhancing sowing material, „Polimery”, 66 (1), 2021, s. 11–20, DOI: 10.14314/polimery.2021.1.2 [dostęp 2021-02-21]. przypominają, że konopie są jednym z naturalnych źródeł celulozy ^[Wikipedia] (i to tyle na temat Cannabis).
• Elżbieta Sałata i Ewa Gawryś z Wydziału Filologiczno-Pedagogicznego Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego w Radomiu pochyliły się nad problemem wpływu przemocy domowej na młodzież^[3]Elżbieta Sałata, Ewa Gawryś, Przemoc domowa a funkcjonowanie młodzieży w szkole w okresie adolescencji, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia”, 33 (4), 2021, s. 291, DOI: 10.17951/j.2020.33.4.291-304 [dostęp 2021-02-21].. Warte uwagi jest to, że badaczki rozróżniły palenie trawki od zażywana narkotyków. 29% polskich nastolatków przyznało w ankiecie, że w ich rodzinnym domu miało styczność z paleniem marihuany, a 27% miało w rodzinnym domu styczność z zażywaniem innych narkotyków (odsetek w przypadku alkoholu wynosi 47%). 8% respondentów reaguje na stres związany z przemocą domową zażywaniem leków uspokajających lub narkotyków (chyba w domyśle również marihuany). Autorki przywołują książkę z 2012^[4]Parenting Plan Evaluations: Applied Research for the Family Court, Oxford University Press, styczeń 2012, DOI: 10.1093/med:psych/9780199754021.001.0001, ISBN 978-0-19-975402-1., przedstawiającą tezę, zgodnie z którą problemy edukacyjne zaczynają występować, kiedy doświadczenie przemocy domowej łączy się z innymi problemami, takimi jak stosowanie używek. Może stanowić to kontrargument na tezę (stąd też wymaga to sprawdzenia w bezpośrednim źródle), iż niepowodzenia szkolne są widoczne u użytkowników konopi, zanim rozpoczęli oni eksperyment z kanabinoidami (podobnie jest, chociażby, z zaburzeniami depresyjnymi)^[5]Więcej na ten temat we wpisie Jaracz jako uczeń i pracownik..

W przypadku zagadnień niezwiązanych z konopiami, moim zdaniem warto wspomnieć o zespole z Katedry i Oddziału Klinicznego Psychiatrii w Tarnowskich Górach Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, który przedstawił na łamach „Psychiatrii” historię MDMA^[6]Gniewko Więckiewicz, Magdalena Piegza, Robert Pudlo, Historia MDMA (ecstasy) ― od syntezy po teraźniejszość, „Psychiatria”, 0 (0), 2021, DOI: 10.5603/PSYCH.a2021.0001 [dostęp 2021-02-21] (pol.).. Pozwolę sobie zacytować dwa ostatnie zdania tej pracy, choć wiem, że wykracza to poza dozwolony użytek ^[Wikipedia].

Z wypowiedzi użytkowników substancji psychoaktywnych w Polsce wiadomo, że boją się oni represji prawnych, co może utrudniać dotarcie z odpowiednią pomocą w ramach redukcji szkód oraz wczesnej interwencji. W związku z tym celowe jest podjęcie próby przesiewowej oceny zdrowia psychicznego osób zażywających MDMA rekreacyjnie. Badania takie są prowadzone, a ich wyniki zostaną przedstawione w oddzielnej publikacji.

Ilustracja tytułowa: obraz olejny Les fumeurs de kiff Gabriela Ferriera (ok. 1887). Twórczość tego francuskiego malarza powiększa zbiory domeny publicznej. Les fumeurs to palacze. Kiffer to powszechnie zrozumiałe we Francji slangowe określenie pochodzące z języka arabskiego oznaczające coś pozytywnego: dobrą zabawę, dobre samopoczucie, cos co się lubi. Pierwotnie odnosiło się do przyjemnych doznań po paleniu marihuany czy haszyszu.